چگونه می‌توان از موسیقی در رشد مفاهیم ارزشی بهره برد؟
چگونه می‌توان از موسیقی در رشد مفاهیم ارزشی بهره برد؟
گروه هنر: به‌راستی وضعیت هنر موسیقی
به‌ویژه آثاری که با محوریت دین و انقلاب تولید میشود چگونه است، موانع
رشد این گروه از آثار موسیقیایی چیست؟ آیا در این دوره نیز می‌توان آثار
ماندگار جوشیده از دل مردم تولید کرد و از موسیقی در رشد مفاهیم ارزشی بهره
برد؟
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، هیچ انسان منصف و واقع‌بینی نمی‌تواند نقش اثر ماندگاری چون «ای ایران» استاد غلامحسین بنان را در همگرایی ملی نادیده بگیرد، اثری که متنش را بی‌اغراق قریب به اتفاق ایرانیان حفظ کرده و در مناسبت‌های ملی به دور از اعتقاد سیاسی، حزبی، نژاد و به صرف ایرانی بودن، زیر لب زمزمه می‌کنند که این نقش غیرقابل انکار هنر موسیقی در اتحاد ملی است.
انقلاب که شد همانطور که بر همه ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تأثیر گذاشت، بر هنر موسیقی نیز تأثیرگذار بود. اشعار انقلابی اوایل سال‌های پیروزی آن‌قدر ماندگار شدند که هنوز از شنیدنش لذت می‌بریم و یاد همه حماسه‌هایی که برای آزادی این سرزمین انجام شد را در خاطرمان زنده می‌کند.
اما به‌راستی وضعیت هنر موسیقی به‌ویژه آثاری که با محوریت دین و انقلاب تولید میشود چگونه است، موانع رشد این گروه از آثار موسیقیایی چیست؟ آیا در این دوره نیز می‌توان آثار ماندگار جوشیده از دل مردم تولید کرد؟
محمدرضا تابعی، کارشناس ارشد هنر در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا گفت: در اوایل انقلاب اسلامی هنر مذهبی و انقلابی پیشگام در عرصه موسیقی داشتیم که نام اساتیدی چون استاد ناظریان و مشکاتیان با آن گره خورده است که مهمترین ویژگی آن خودجوش بودن این نوع موسیقی بود.
وی بیان کرد: اما از حدود سال 69 و در دهه هفتاد به دلایل عدیده‌ای از جمله اینکه تصور می‌کردیم موسیقی نیاز به توجه خاصی ندارد و اقدامات لازم در این حوزه انجام شده با نوعی وقفه در این عرصه مواجه بودیم.
درصدد تربیت ذائقه‌ها به وسیله هنر موسیقی برآییم
این کارشناس ارشد هنر اظهار کرد: در حال حاضر موج دوم فعالیت در عرصه موسیقی با محوریت موضوعات مذهبی و انقلابی رو به رو هستیم اما متأسفانه به جای اینکه با استفاده از امکانات موجود درصدد تربیت ذائقه‌ها به وسیله هنر موسیقی برآییم، تلاش می‌کنیم موسیقی را براساس ذائقه‌ها تنظیم کنیم.
تابعی ادامه داد: موسیقی انقلابی امروز علی‌رغم مشابهت‌های موضوعی و محتوایی با مبنای پیشینه و گذشته خود ارتباط ندارد، به عنوان مثال ای ایران که استاد بنان در دهه 40 خواند با آنچه که خوانندگان امروز درباره وطن می‌خوانند از یک جنس نیست و البته به صورت استثنا در برخی از آثار سالارعقیلی این ارتباط با پیشنه را می‌بینیم.
به موسیقی به‌عنوان یک کالای مصرفی نگاه نشود
وی با اشاره به اینکه موسیقی یک ابزار فرهنگی است و نباید به آن به عنوان یک کالای مصرفی نگاه کرد، مطرح کرد: ما در بحث‌های علمی و فلسفی موسیقی کار نکرده‌ایم و حتی در حوزه مسائل فقهی مرزهای موسیقی به‌درستی تفکیک نشده است.
مرادعلی واعظی، عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند نیز گفت: در برهه‌ای از زمان هنرمندانی که با روحیه مردم ایران آشنا بودند آثاری از خودشان به یادگار گذاشتند که هنوز همه در اذهان باقی است، هنرمندانی که در هنر خویش از شعر شاعران بزرگی چون سعدی، حافظ، رهی معیری و.. استفاده میکردند.
وی اظهار کرد: در ابتدای انقلاب برخی این تصور را داشتند که هر نوع موسیقی حرام است، اما بر اساس نظر کارشناسان دینی تنها غنا حرام است و تشخیص غنا نیز به خود شنونده اثر برمی‌گردد.
این استاد ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند ادامه داد: هجمه فرهنگی باعث شده که ذائقه‌ها در حوزه موسیقی تغییر کند و موسیقی که امروزه ذائقه برخی از افراد می‌پسندد جز ابتذال نیست و متأسفانه در داخل نیز برخی از کسانی که قصد فعالیت در این عرصه(حتی موسیقی با محتوای انقلابی و دینی) را دارند چون می‌خواهند مطابق با ذائقه‌ای که امروزه شکل گرفته اثر ارائه دهند، آثارشان شبیه این نوع از موسیقی که عنوان کردیم میشود.
واعظی افزود: تغییر ذائقه در حوزه موسیقی باعث شده که اگر ترانه‌سرای ما بخواهد یک اثر نفیس فارسی را ارائه دهد کسی از آن استقبال نمی‌کند که جای تأسف است.
تا زمانی که ابتکار نباشد موسیقی راه به جایی نمی‌برد
وی عنوان کرد: یکی‌دیگر از تغییرات موسیقی در دوره حاضر غلبه آهنگ بر شعر است که در واقع نوعی تقلید از موسیقی غربی است و باید به این نکته توجه کنیم که تا زمانی که ابتکار نباشد موسیقی در این کشور راه به جایی نمی‌برد.
عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند با اشاره به این نکته در برخورد با موسیقی باید از برخوردهای دوگانه بپرهیزیم، ادامه داد: به نظرم اصل محتوای موسیقی همان دوبیتی‌های غنی است که از قدیم در روستاها می‌خواندند.
واعظی یادآور شد: متأسفانه امروزه در همین شهر بیرجند اگر به نهادها و سازمان‌های متولی فرهنگ مراجعه کنید و یک CD موسیقی اصیل بیرجندی را بخواهید، اثری نخواهید یافت که این نشان از بی‌توجهی به فرهنگ اصیل است.
حجت‌الاسلام علیرضا حسینی، امام جمعه درمیان گفت: در سال‌های اخیر آثار موسیقایی خوبی در جهت همگرایی ملی و روحیه حماسی ارائه شده، اما از این جهت نمی‌توان گفت در نقطه اوج هستیم.
وی بیان کرد: با توجه به اینکه قابلیت ارائه کارهای خوب و فاخر در جامعه هنری وجود دارد، اما در مقایسه با موسیقی‌های سطحی که به موسیقی زیر زمینی معروف است از لحاظ کمی و تعداد مخاطب باید تلاش بیشتری صورت گیرد.
نگاه واقع‌گرایانه‌ای به موسیقی شود
امام جمعه درمیان درباره موانع رشد هنر موسیقی با محوریت موضوعات انقلابی و دینی عنوان کرد: اگر موضع سلبی برخی از افراد و نهادها درباره موسیقی تلطیف شود، و نگاه واقع‌گرایانه‌ای به موسیقی شود می‌توان از این هنر در جهت رشد مفاهیم ارزشی بهره جست.
حسینی یادآور شد: از برکت رهبر انقلاب و جلسات شعری که ایشان با شاعران می‌گذارند، شاعران جوان زیادی در کشور ما وجود دارند که اشعار بسیار پرمحتوایی سروده‌اند که می‌توان در تولید آثار موسیقیایی از آن بهره برد، اما، حتی اگر این شاعران جوان امروز نبودند منابع شعری کلاسیک و قدیم ما نیز در این زمینه بسیار غنی است.
