بیش از ۷۰ گناه کبیره با زبان در قرآن
حجت‌الاسلام عبداللهی:
بیش از ۷۰ گناه کبیره با زبان انجام می‌شود/ اعمال برنامه‌های تنبیهی و تشویقی برای کنترل زبان
گروه اجتماعی: مدرس حوزه علمیه امام
خمینی(ره) اراک گفت: بیش از ۷۰ گناه کبیره با زبان انجام می‌شود، لذا
گناهان کبیره، گناهانی هستند که بر طبق آیات قرآن کریم وعده عذاب برای آنها
داده شده است.
به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، زبان عمده‌ترین وسیله‌ای است که مردم به کمک آن با یکدیگر ارتباط فکری برقرار می‌کنند و ایجاد تفاهم و انتقال مفاهیم از طریق زبان صورت می‌گیرد و خداوند در آیات 3و 4 سوره مبارکه الرحمن «خَلَقَ الْإِنسَانَ عَلَّمَهُ الْبَیَانَ، انسان را آفرید به او بیان آموخت» به نعمت زبان اشاره می‌کند.
در یک جمله زبان ملاک ارزش و معرف شخصیت انسان و ترازوی عقل اوست و حضرت علی(ع) در این رابطه می‌فرماید؛ «شخصیت هر کس در پی زبان اوست»؛ لذا زبان با تمام فوایدی که برایش ذکر می‌شود مفاسد و آفاتی نیز دارد که باید آنها را شناخت تا با کنترل زبان، از ابتلاء به آن آفات پیشگیری و اجتناب ورزید.
در آیات متعددی از کلام وحی به گناهانی که از زبان صادر می‌شود اشاره شده است و در همین باره در آیه 11 سوره مبارکه حجرات آمده است؛ «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یَسْخَرْ قَومٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى أَن یَکُونُوا خَیْرًا مِّنْهُمْ وَلَا نِسَاء مِّن نِّسَاء عَسَى أَن یَکُنَّ خَیْرًا مِّنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُوا أَنفُسَکُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِیمَانِ وَمَن لَّمْ یَتُبْ فَأُوْلَئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ، ای کسانی که ایمان آورده اید نباید قومی قوم دیگر را مسخره کند، شاید آنها از اینها بهتر باشند و نباید زنانی زنان دیگر را مسخره کنند، شاید آنها از اینها بهتر باشند.از یکدیگر عیب مگیرید و به همدیگر لقب‌های زشت مدهید، چه ناپسندیده است نام زشت پس از ایمان و هر که توبه نکرد آنان خود ستمکارند».
بر اساس آیات و احادیث بیش از 70 گناه به زبان نسبت داده شده است و روزی شخصی از رسول گرامی اسلام پرسید راه نجات از جهنم چیست و ایشان در جواب پاسخ دادند؛ «بیشتر چیزی که مردمان را داخل جهنم می کند زبان و شهوت اوست؛ بنارباین باید از آن ها محافظت کرد و اجازه ندهیم که بر اساس هواهای نفسانی پیش بروند».شخصی به آن حضرت عرض کرد که راه نجات چیست؟ فرمود؛ زبان خود را نگاه دار و دیگری عرض کرد که از چه چیز بیشتر بر من ترسیده شود؟ زبان او را گرفت و فرمود؛ این و فرمود بیشتر چیزی که مردمان را داخل جهنم می‌کند زبان است و شهوت و حضرت علی(ع) نیز در این خصوص فرمودند«به خدا سوگند باور نمی کنم بنده ای زبانش را حفظ نکند و تقوایی سودمند به دست آورد».
حجت‌الاسلام محمدعلی عبداللهی، مدرس حوزه علمیه امام خمینی(ره) اراک در همین رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، گفت: زبان سرمنشأ بسیاری از گناهان است؛ چراکه برخی از گناهان به سبب ویژگی خاصی که دارند بیشتر در جامعه منتشر می‌شوند و از جمله آنها گناهان مربوط به زبان است.
وی با بیان اینکه بیش از 70 گناه کبیره با زبان انجام می‌شود، اظهارکرد: گناه کبیره گناه آنهایی هستند که بر طبق آیات قرآن کریم وعده عذاب برای آن ها داده شده است و در روایات نیز آمده است؛ «زبان جرم و وزن کمی دارد؛ ولی جُرمش زیاد است».
حجت‌الاسلام عبدالهی با بیان اینکه گنهان زبان بیشتر در جامعه سرایت می‌کند، عنوان کرد: گناه زبان گناه پرزحمتی نیست؛ چراکه به‌عنوان مثال کسی که به دنبال دزدی است باید زحمات زیادی را متحمل شود و جانش در خطر است و خطر دستگیر شدن دارد؛ لیکن باید خطرات بسیاری را به جان بخرد تا این گناه را انجام دهد.
گناهان زبانی در سطح جامعه توسعه بیشتری دارد
وی افزود: گناه زبانی امری سخت نیست و چرخاندن زبان هیچ هزینه‌ای را برای فرد به دنبال نمی‌آورد و آسان‌ترین روش و سهل‌ترین گناه است؛ لذا گناهان زبانی در سطح جامعه توسعه بیشتری دارد.
دروغ؛ شایع‌ترین گناهان زبان
حجت‌الاسلام عبداللهی در ادامه دروغ را از شایع‌ترین گناهان زبان دانست و اضافه کرد: در آیات و روایات بسیاری به قبح دروغ اشاره شده و مورد مذمت قرار گرفته است و این گناه خانواده‌ها و جامعه را به تزلزل می‌کشاند و هرج و مرج و آشفتگی ایجاد می‌کند.
وی با اشاره به اینکه غیبت نیز از گناهانی است که به وسیله زبان انجام می شود، عنوان کرد: بر اساس روایت «این عمل زشت از گناهان منافی عفت زشت‌تر و ناپسندتر است و خورش سگان جهنم است»؛ چراکه عامل مهمی در سلب اعتماد عمومی در جامعه است و رفاقت‌ها، دوستی‌ها و صمیمیت را از بین می‌برد.
حجت‌الاسلام عبداللهی، تمسخر و شایعه‌پراکنی را از دیگر گناهان زبان برشمرد و مطرح کرد: شایعه‌پراکنی می‌تواند امنیت یک کشور را به هم بریزد؛ بنابراین به تمام 70 گناهی که برای زبان بیان شده دقت کنیم نتیجه می‌گیریم که همه این گناهان آثار بسیار مخربی را برای جامعه به دنبال دارد.
وی با تأکید بر اینکه می‌شود از زبان مراقبت کرد تا مرتکب گناه نشود، عنوان کرد: باید از زبان مراقبت کرد تا مرتکب گناهی نشود چراکه بر اساس روایات «زبان انسان مؤمن در پشت عقل اوست؛ ولی عقل انسان منافق پشت زبانش است»؛ بدین معنا که انسان مؤمن برای هر حرفی که قصد به زبان آوردنش را دارد یک صافی و فیلتر خاص به عنوان فکرو تعقل برایش در نظر می‌گیرد.
مدرس حوزه علمیه امام خمینی(ره) اراک با بیان اینکه اگر انسان تمرین کند که هر حرفی که می‌خواهد بگوید با بررسی و دقت کافی باشد به طور قطع زمینه اصلاح کنترل زبان برای وی فراهم می‌شود، اظهار کرد: در این راستا انسان می‌تواند از کسانی که همراه او هستند بخواهد که اگر مشکلی در صحبت کردن دارد و ناخواسته مرتکب گناهان زبان می شود را به او گوشزد کنند.
وی افزود: از سوی دیگر انسان برای کنترل زبان می‌تواند برنامه‌های تنبیهی و تشویقی برای خود در نظر بگیرد همانطور که شهید رجایی نذر کرده بود هرروزی که به نماز جماعت نمی‌رسد فردای آنروز را روزه بگیرد؛ لیکن انسان می‌تواند با خود شرط کند که اگر غیبت یا دروغی را مرتکب شد برنامه‌های تنبیهی برای خود در نظر بگیرد تا محافظت بیشتری از زبان خود داشته باشد.
این مقام مسئول در پایان با تأکید بر اینکه در آیات قرآن نیز به موضوع نیکو و گزیده سخن گفتن بسیار اشاره شده است، ادامه داد: صحبت‌های نیکو در زمینه های مختلف، متفاوت است و در آیه 33 سوره مبارکه فصلت «وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِّمَّن دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِی مِنَ الْمُسْلِمِینَ، و کیستخوش گفتارتر از آن کس که به سوى خدا دعوت نماید و کار نیک کند و گوید من در برابر خدا از تسلیمشدگانم» سخنانی که شخص و مخاطب او را به خدا نزدیک کند بهترین گفتار است.
